Практычна кожны з нас з’яўляецца шчаслівым уладальнікам мабільнага тэлефона, а шмат хто — і кампутара.
У школе, транспарце, дома — ты заўсёды на сувязі і гатовы да зносін. І не толькі да зносін. Як жа хочацца падзяліцца якімі-небудзь новымі малюнкамі, фатаграфіямі або відэа, запампаванымі з Інтэрнэту з сябрамі, аднакласнікамі і проста знаёмымі!
А цяпер адкажы сабе на пытанне: «Як часта я задумваюся пра тое, якую карцінку, фатаграфію або відэа пасылаю іншай асобе і ці будзе мне што-небудзь за гэта?». Думаю, што адказ не прымусіць сябе доўга чакаць.
Разам з тым, не заўсёды такія карцінкі, фатаграфіі або відэа гэтак бяскрыўдныя, а іх перадача іншай асобе — беспакаранасці.
Дзеці, падлеткі, моладзь часта хочуць ведаць інфармацыі нашмат больш, чым ім могуць даць бацькі, школа ці агульнадаступныя Інтэрнэт-рэсурсы. І іх цікаўнасць часам аказваецца на мяжы, а часам і за мяжой дазволенага.
Прызнайся сабе, бо хоць раз у жыцці ты, ціхенька, хаваючыся ад бацькоў глядзеў у Інтэрнэце «адмысловыя» карцінкі, фатаграфіі або відэа? І ў цябе можа нават ўзнікала думка, што крута б было паказаць «гэта» сваім сябрам, аднакласнікам, проста знаёмым? І вось ты захоўваеш гэтыя карцінкі, фатаграфіі і відэа на свой мабільны тэлефон ці каханы кампутар і …
Вось тут і пачынаецца гісторыя, у якой можа і не быць шчаслівага канца.
Гісторыя 1. Маладая дзяўчына Кацярына дома з дапамогай ноўтбука скачала 3 парнаграфічных малюнкі і праз некалькі дзён размясціла іх у сетцы Інтэрнэт на адным з сайтаў для агульнага доступу.
Гісторыя 2. Аляксандр, Дзмітрый і Вадзім перадалі якія захоўваюцца ў іх мабільных тэлефонах парнаграфічныя матэрыялы праз Bluetooth адной дзяўчыне.
Гісторыя 3. Юрый запампаваў у Інтэрнэце відэаролік парнаграфічнага зместу і размясціў яго на сваёй старонцы ў сацыяльнай сетцы «Укантакце», дзе яго мог прагледзець неабмежаваны круг карыстальнікаў.
Гісторыя 4. Аляксандр, выкарыстоўваючы асабісты кампутар і сетка Інтэрнэт размясціў у сваёй анкеце ў адной з сацыяльных сетак парнаграфічнае малюнак, у выніку чаго яно стала даступна для прагляду і капіравання іншымі карыстальнікамі.
Гісторыя 5. Малады чалавек са свайго электроннай скрыні адправіў дзяўчыне адно парнаграфічнае малюнак.
Гісторыя 6. Малады чалавек з выкарыстаннем сеткі Інтэрнэт праз сайт «Вконтакте» пераслаў (распаўсюдзіў) парнаграфічны матэрыял на мабільны тэлефон іншага асобы.
Ўсіх гэтых маладых людзей аб’ядноўвае адно — у дачыненні да кожнага з іх было пасля ўзбуджаная крымінальная справа.
У Крымінальным кодэксе Рэспублікі Беларусь ёсць ст.343, які прадугледжвае адказнасць за выраб і распаўсюджванне парнаграфічных матэрыялаў або прадметаў парнаграфічнага характару.
Выраб або захоўванне з мэтай распаўсюджвання або рэкламавання або распаўсюджванне, рэкламаванне, трансляцыя або публічная дэманстрацыя парнаграфічных матэрыялаў, друкаваных выданняў, малюнкаў, кіна-, відэафільмаў або сцэн парнаграфічнага зместу, іншых прадметаў парнаграфічнага характару караюцца грамадскімі працамі, або штрафам, або папраўчымі работамі на тэрмін да двух гадоў, або арыштам (ч.1 ст.343 КК Рэспублікі Беларусь).
Тыя ж дзеянні, але дасканалыя, у тым ліку, з выкарыстаннем глабальнай кампутарнай сеткі Інтэрнэт, іншай сеткі электрасувязі агульнага карыстання альбо выдзеленай сеткі электрасувязі, а роўна распаўсюджванне, рэкламаванне, трансляцыя або дэманстрацыя загадзя непаўналетняму парнаграфічных матэрыялаў, друкаваных выданняў, малюнкаў, кіна-, відэафільмаў або сцэн парнаграфічнага зместу, іншых прадметаў парнаграфічнага характару, учыненыя асобай, якая дасягнула васемнаццацiгадовага ўзросту, караюцца толькі пазбаўленнем волі на тэрмін ад двух да чатырох гадоў (ч.2 ст.343 КК Рэспублікі Беларусь).
Усе крымінальныя справы, прыведзеныя ў шасці гісторыях вышэй распачаты па ч.2 ст.343 КК Рэспублікі Беларусь, так як ва ўсіх выпадках распаўсюд інфармацыі ажыццяўлялася з выкарыстаннем глабальнай камп’ютэрнай сетцы Інтэрнэт або іншай сеткі электрасувязі агульнага карыстання альбо выдзеленай сеткі электрасувязі, адпаведна пакаранне за такое злачынства можа быць вельмі суровым.
Ставіцца ці не матэрыял або прадмет да парнаграфічных — вырашыць экспертная камісія.
А што ж такое захоўванне парнаграфічных матэрыялаў або прадметаў? Ты захоўваеш іх, калі яны фактычна знаходзяцца ў цябе ў валоданні, і потым ты хочаш іх распаўсюдзіць.
А расхінаеш ты іх тады, калі здзяйсняеш дзеянні, накіраваныя на тое, каб азнаёміць з такой інфармацыяй нявызначаны кола асоб. Распаўсюджванне можа выяўляцца ў рэкламавання, перадачы на любых падставах, у тым ліку шляхам паказу, дэманстрацыі або пастаўкі каму-небудзь.
Усе фігуранты нашых гісторый распаўсюджвалі парнаграфічныя матэрыялы, калі перадавалі іх адзін аднаму, іншым асобам, у тым ліку, сябрам і знаёмым. Нават паказаўшы аднаму ў тэлефоне або камп’ютэры такі фільм або фатаграфію, ты рызыкуеш сваёй свабодай.
Дэманстраваць можна па-рознаму. Гэта і паказ у выглядзе фатаграфіі, слайда, кіна-, тэлекадрамі на экране альбо з дапамогай іншага тэхнічнага прылады або любым іншым спосабам.
Адказнасць за здзяйсненне такога злачынства надыходзіць з шаснаццаці гадоў, а за распаўсюд, рэкламаванне, трансляцыю або дэманстрацыю заведама непаўнагадоваму парнаграфічных матэрыялаў — з васемнаццаці гадоў.
Але калі ты не дасягнуў 16 гадоў (або 18 гадоў пры дэманстрацыі непаўналетняму) — гэта не значыць, што ніякай адказнасці ты не панясеш.
Калі факт выяўлены, то будзе праводзіцца праверка і прымацца рашэнне аб адмове ва ўзбуджэнні крымінальнай справы. Калі ж, напрыклад, крымінальная справа была ўзбуджаная, бо адразу асоба, якая ўчыніла злачынства, не было ўстаноўлена, а потым яно стала вядома і высветлілася, што не дасягнула ўзросту прыцягнення да крымінальнай адказнасці — прымаецца рашэнне аб спыненні вытворчасці па крымінальнай справе з-за недасягнення ўзросту, з якога настае крымiнальная адказнасць.
Копія аднаго з такіх пастаноў накіроўваецца органам дазнання ці папярэдняга следства ў камісію па справах непаўналетніх для правядзення з табой неабходнай прафілактычнай работы. Пасля ты падлягаеш пастаноўцы на ўлік у інспекцыю па справах непаўналетніх, і з табой будзе праводзіцца індывідуальная прафілактычная работа. Больш за тое, у дачыненні да цябе нават можа быць вырашана пытанне аб накіраванні ў спецыяльную навучальна-выхаваўчую ўстанову (арт.14 Закона Рэспублікі Беларусь «Аб асновах сістэмы прафілактыкі безнагляднасці і правапарушэнняў непаўналетніх»).
І памятай, што глабальная сетка Інтэрнэт з’яўляецца аб’ектам пільнай увагі супрацоўнікаў упраўленняў па наркакантролі і супрацьдзеянні гандлю людзьмі, яны праводзяць пастаянныя маніторынгі сетак і выяўляюць распаўсюднікаў парнаграфіі. Таксама інфармацыя аб наяўнасці ў вольным доступе парнаграфічных матэрыялаў або прадметаў парнаграфічнага характару, іх перадачы або атрыманні можа паступаць ад звычайных грамадзян і нават ад тваіх сяброў і знаёмых (пра што ты можаш нават не здагадвацца).
